Nazwa forum

04.11.2008 r. 
Temat: Omówienie Rozdziału Metodologicznego
1)Techniki badań pedagogicznych
-Obserwacja
-Wywiad
-Ankieta
-Analiza treści, techniki projekcyjne, badanie dokumentów
-Techniki socjometryczne
2)Metody badań pedagogicznych
-Sondaż diagnostyczny
-Inwidualnych przypadków
-Monografia pedagogiczna
-Eksperyment pedagogiczny

*Badania jakościowe i ilościowe

Wywiad- jest to rozmową badającego z daną osobą (respondentem) lub grupą osób według opracowanych kwestionariuszy lub danych dyspozycji, zbiorów pytań. Ma on na  celu uzyskanie określonych informacji
                                                   Typy wywiadów:
-skategoryzowany (ściśle określona forma prowadzenia wywiadu, wg. danej kolejności i ,,sztywnych” pytań)
-nie skategoryzowany (swoboda w formułowaniu pytań, możliwość zmiany kolejności i dodawania pytań dodatkowych)
-ukryty (Najczęściej stosowany gdy poruszane są drażliwe zagadnienia, badania postaw, motywacji i innych, badany nie jest poinformowany o przedmiocie rozmowy)
-jawny nieformalny (luźna rozmowa gdzie badający chce uzyskać interesujące go dane)
-jawny formalny (badany wie o przeprowadzanym wywiadzie)
-inwidualny  (face to face)
- zbiorowy (więcej niż dwie twarze, przedmiotem badań są opinie, fakty jednorodnej grupy towarzyszą emocje pozytywne i negatywne )
W badaniu pedagogicznym duże znaczenie ma wywiad środowiskowy. Stosowany on jest przy poznaniu charakteru i wpływów środowiska.

Ostatnio edytowany przez Monia_Ziarek (2008-11-17 17:15:42)

1.Techniki badań pedagogicznych-ANKIETA
Jest to metoda badań pisemnych opinii określonych osób. Polega na rozprowadzeniu wśród respondentów specjalnych kwestionariuszy, które po pisemnym wypełnieniu podlegają naukowemu opracowaniu.
Najważniejsze techniki to ankieta:
1. środowiskowa,
2. pocztowa,
3. prasowa,
4. radiowo-telewizyjna,
5. internetowa.

Każda technika ma swoje zalety i wady.
   Ankieta środowiskowa – najbardziej przydatna i najczęściej stosowana w badaniach naukowych. Polega na rozprowadzeniu przez ankietera kwestionariuszy wśród respondentów znajdujących się w jednym miejscu z prośbą o doraźne wypełnienie i bezpośredni ich zwrot.
   Powyższe techniki badawcze służą do gromadzenia materiałów o charakterze ilościowym. Cechy:
1. pozwalają poznać w krótkim czasie opinii dużej liczby osób,
2. wymagają małego nakładu pracy,
3. są tanie i szybkie,
4. wątpliwości budzi wiarygodność opinii.

Etapy badań ankietowych:
1. Przygotowanie badań ankietowych:
         1. skonstruowanie i wypróbowanie kwestionariusza,
         2. wytypowanie odpowiedniej zbiorowości do badań
2. Ankietowanie:
         1. rozpoczyna się od rozprowadzenia kwestionariuszy, a kończy się po ich zwrocie,
         2. uzyskać przychylność respondentów,
         3. poinstruować jak udzielać odpowiedzi,
         4. zapewnić odpowiednie warunki, zwłaszcza anonimowość.
3. Opracowanie wyników ankiety:
         1. wyeliminować kwestionariusze bezwartościowe,
         2. zsumować wyniki ilościowe (tabele, wykresy – metody statystyczne).
         3. dokonać analizy jakościowej (określić związki między zmiennymi).
4. Sprawdzenie wartości rezultatów badań ankietowych:
         1. wynikom ankiety nigdy nie można w pełni zaufać,
         2. badania kontrolne za pomocą tego samego kwestionariusza w innym czasie lub innej próbie,
         3. posłużyć się też innymi metodami.

Ostatnio edytowany przez aga skonieczka (2008-11-17 20:56:44)

OBSERWACJA - uniwersalny sposób badań. Dane zbierane są poprzez spostrzeżenia. Prosta, nieplanowana rejestracja zdarzeń i faktów. Systematyczna obserwacja z użyciem filmu, magnetofonu i kwestionariuszy. Stosuje ją w praktyce każdy nauczyciel.


Typy OBSERWACJI:

1. OTWARTA - spełnia ważną rolę w początkowym etapie każdej planowanej działalności badawczej. Dzięki niej otrzymuje się wiedzę ogólną o obiekcie badań, która daje podstawę do sformułowania zagadnień wstępnych i hipotez roboczych.

2. SWOBODNA - daje sumę wiedzy o przedmiocie zainteresowań, pozwalając na sprawniejsze działanie w określonej dziedzinie.

3. Obserwacja może także przybrać formę BEZPOŚREDNIĄ lub POŚREDNIĄ. Polega ona na planowym gromadzeniu spostrzeżeń przez określony czas w celu poznania lub wykrycia istniejących zależności między zjawiskami i kierowaniem procesów.

4. SYSTEMATYCZNA-  wymaga zastosowania technik pomocniczych i zaplanowania takich elementów jak: problematyka (ustalamy ilość i jakość zagadnień, które chcemy zaobserwować w danej populacji, musimy uwzględnić rozmiar zagadnienia, obiekt obserwowanego oraz aby okres prowadzonej obserwacji przypadł na okres typowy), oraz sposobu gromadzenia materiału.

5. UCZESTNICZĄCA, gdy badający staje się uczestnikiem badanej zbiorowości i jest przez nią akceptowany (szczególny przypadek obserwacji). Może mieć 2 postacie:

- JAWNA - polega na poinformowaniu grupy o roli badającego, wymaga akceptacji badającego jako obserwatora.

- UKRYTA - gdy badana grupa nie jest świadoma roli jaką spełnia nowy jej członek, wymaga akceptacji badającego jako nowego członka grupy, spełniającego określoną rolę.



NARZĘDZIA OBSERWACJI :

- ARKUSZ OBSERWACYJNY - to kwestionariusz z wytypowanymi wszystkimi zagadnieniami, które objąć ma obserwacja

- DZIENNIK OBSERWACYJNY - kategoryzuje spostrzeżenia ze względu na czas pojawienia się określonych faktów lub zmienności procesów i stosunków w badanych grupach.


Warunki poprawności zbierania materiałów:

- wstępna znajomość przedmiotu obserwacji
- jasne sformułowanie zagadnień i celów obserwacji
- bliższe poznanie przedmiotu obserwacji przez zastosowanie obserwacji otwartej
- opracowanie koncepcji badań, kategoryzacja zagadnień, opracowanie odpowiednich

EKSPERYMENT PEDAGOGICZNY


CO TO JEST EKSPERYMENT PEDAGOGICZNY?
Eksperyment pedagogiczny stanowi metodę badania jednego lub kilku czynników zwiększających efektywność pracy dydaktyczno-wychowawczej w możliwie naturalnych warunkach życia szkoły, przy czym kontroli naukowej podlegają zarówno czynniki wprowadzone do zaistniałej sytuacji procesu nauczania i wychowania, jak również zmiany powstałe pod ich wpływem, istotę tak rozumianego eksperymentu stanowi celowe organizowanie działalności pedagogicznej w naturalnych warunkach szkolnych

EKSPERYMENT jest to obserwacja prowadzona w specjalnie zorganizowanych warunkach. Postawa eksperymentatora ma charakter interweniujący w badane zjawiska zaś postawa obserwatora jest bierna w stosunku do badanej rzeczywistości.


RODZAJE TECHNIK:

  Technika grup równoległych - która zakłada uwzględnienie dwojakiego rodzaju klas (równoległych i kontrolnych) określeniu czynników eksperymentu, uwzględnienie badań początkowych i końcowych.

  Technika rotacji -  różni się od pierwszej tym, że wprowadza się rotację grup, czyli wymianę ich funkcji.

  Technika jednej grupy – przy stosowaniu tej techniki nie przewiduje się grupy kontrolnej. Uznaje się ją za najmniej skuteczną w prowadzeniu badań eksperymentalnych.Metoda eksperymentu powszechnie stosowana była w latach 70 i 80. Dziś mało aktywna z uwagi na zbyt duże możliwości manipulowania badanymi.


CELE EKSPERYMENTU PEDAGOGICZNEGO
       Celem eksperymentu jest więc wykrycie związków przyczynowo-skutkowych między zmienną niezależną a elementami badanego układu.
Bardziej utylitarnie traktowany eksperyment dostarczy wychowawcy wiedzy o skuteczności poszczególnych działań, o efektach podejmowanych inicjatyw wychowawczych czy dydaktycznych, lub też o wartości nowych metod nauczania, bądź pracy wychowawczej.


REZULTAT EKSPERYMENTU
        Rezultatem eksperymentu są więc zawsze określone zmiany. Zmiany nie tylko badanego układu, choć te są najważniejsze lecz także zasobu naszej wiedzy. Zmiany te obserwować będziemy w przebiegu samego procesu, jak również w jego końcowych efektach



ZALETY EKSPERYMENTU PEDAGOGICZNEGO
        Posługując się metodą eksperymentu pedagogicznego, można sprawdzić w sposób wysoce prawdopodobny praktyczną przydatność różnych pomysłów w zakresie usprawnienia działalności dydaktycznej i wychowawczej nauczycieli czy wychowawców.
    Inną zaletą eksperymentu w porównaniu z pozostałymi metodami badań pedagogicznych jest to, że stanowi on nierzadko źródło inspiracji dalszych pomysłów w unowocześnianiu pracy dydaktyczno-wychowawczej z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi. Weryfikowany w ten sposób pomysł rodzi dalsze pomysły i nasuwa wiele otwartych problemów, wymagających dodatkowych badań.    
        Dzięki temu poszerza się wydatnie zakres problemów badawczych na gruncie pedagogiki, a co najważniejsze, wielość nowych rozwiązań w udoskonalaniu procesu nauczania, uczenia się, wychowania czy kształcenia

ANKIETA JAKO TECHNIKA BADAWCZA

Ankieta jest metodą zdobywania informacji przez pytanie wybranych osób za pośrednictwem drukowanej listy pytań, zwanej kwestionariuszem. Ankietę można stosować jednorazowo, wysyłając kwestionariusz do badanych osób w celu udzielenia przez nie pisemnych odpowiedzi na pytania. Taka ankieta, zwana jednorazową, umożliwia zarejestrowanie opinii ludzi o jakimś zjawisku w danym momencie. Natomiast ankietę okresową stosuje się w regularnych odstępach czasu. Podpisana nazwiskiem jest ankietą imienną, a anonimowa jest ankietą bezimienną.

Ze względu na kategorie pytań wyróżniamy dwa rodzaje kwestionariuszy: kwestionariusz pytań otwartych i kwestionariusz pytań zamkniętych, skategoryzowanych.
Pytaniem otwartym lub wolnym nazywamy taką jego odmianę, w której odpowiadający nie jest skrępowany podanymi w kwestionariuszu możliwościami. Pytania zamknięte to nie tylko te, na które odpowiada się przez “tak”, “nie”, “nie wiem”. To również pytania zawierające różne możliwe warianty odpowiedzi do wyboru, na przykład: nigdy, rzadko, niekiedy, zawsze... .

Sformułowanie pytań w ankiecie nie może być dziełem przypadku, lecz wynikiem długich przemyśleń, i aby przyniosły pożądane rezultaty, muszą spełniać wiele warunków. Przy konstruowaniu schematu ankiety lub wywiadu należy brać pod uwagę następujące kwestie:
Pytania muszą być jasne, jednoznaczne, dokładne, dostosowane do języka, którym dane środowisko się posługuje oraz do wieku i wykształcenia pytanych osób.
Pytania muszą dotyczyć spraw ważnych i koniecznych, dlatego że liczba pytań nie może przekraczać granic psychofizycznej wytrzymałości badanych, z uwagi na to, iż w wyniku zmęczenia czy znużenia mogą udzielać mało wiarygodnych odpowiedzi.
Zaleca się stosowanie w pytaniach ankiety formy osobowej Pan / Pani, a w ankiecie stosowanej do uczniów – “Ty”.
Pytania nie mogą sugerować charakteru odpowiedzi.

Ankieta nie jest więc prostą techniką badawczą, posługiwanie się nią wymaga wprawy i znajomości szczegółów teoretycznych.